"Dị ứng thực phẩm" với người Việt

source: https://baotreonline.com/van-hoc/tap-ghi/di-ung-thuc-pham-voi-nguoi-viet.baotre

Image

Cô Dominique Brown, người có sức ảnh hưởng (influencer) của Disney đã qua đời ngày 05 Tháng Mười Hai năm 2024 vì bị dị ứng thực phẩm tại một sự kiện, đài truyền hình KTLA 5 cho biết.

Bạn bè của Dominique Brown đã tạo một bản kiến nghị trên Change.org kêu gọi có thêm nhiều biện pháp phòng ngừa dị ứng thực phẩm hơn ở California, sau khi Dominique bị dị ứng với đồ ăn ngày lễ được phục vụ tại một sự kiện ở trung tâm thành phố Los Angeles.

BoxLunch, một nhà bán lẻ chuyên về hàng hóa của người hâm mộ, đã tổ chức sự kiện vào Thứ Năm. Mặc dù đã thông báo cho nhân viên về tình trạng dị ứng đe dọa tính mạng của mình, cô ấy vẫn được phục vụ một món ăn có chứa chất gây dị ứng. Cơ sở này thiếu các công cụ cứu sinh quan trọng như ống tiêm tự động epinephrine (EpiPens) và nhân viên được đào tạo để ứng phó hiệu quả", bản kiến nghị nêu rõ.

Bản kiến nghị kêu gọi các nhà lập pháp tiểu bang California:

- Cung cấp EpiPen tại tất cả các cơ sở phục vụ đồ ăn, bao gồm nhà hàng và địa điểm tổ chức sự kiện.

- Đào tạo nhân viên để giúp họ nhận biết và điều trị các phản ứng dị ứng.

- Minh bạch về thành phần (món ăn) theo thời gian thực, bao gồm thời gian chuyển tiếp rõ ràng từ đầu bếp đến nhân viên phục vụ và đến khách hàng, bảo đảm tất cả quá trình chế biến và phục vụ món ăn đều được công khai, đặc biệt là khi công thức hoặc phương pháp chế biến món ăn có thay đổi.

Bản kiến nghị (tới thời điểm tôi viết bài này) đã có 23,956 chữ ký. Marcus Medley, người khởi xướng bản kiến nghị và là bạn thân nhất của Brown trong 14 năm, cho biết phản hồi cho đến nay là "vô cùng tích cực".

" Dị ứng thực phẩm là vấn đề nghiêm trọng - nghiêm trọng đến tính mạng - nhưng trong một thời gian quá dài, chúng đã được coi như là sở thích. Điều này giống như việc ai đó muốn ăn bánh mì kẹp thịt không có sốt cà chua hoặc đồ uống không có đá. Câu chuyện của Domo không phải là duy nhất và đó là lý do tại sao chúng tôi muốn công lý và thay đổi. Mọi người nên được ăn ngoài mà không sợ rằng bữa ăn tiếp theo của họ có thể là bữa cuối cùng," Medley nói với KTLA.

Theo một đại diện, BoxLunch hiện đang sắp xếp tư vấn về nỗi đau buồn cho nhóm của mình và các thành viên của BoxLunch Collective, chương trình đại sứ của công ty. Các biện pháp cũng đã được thực hiện để bảo đảm địa điểm tổ chức sự kiện biết về tất cả các chất gây dị ứng đã biết và một cuộc điều tra về vấn đề này đã được tiến hành.

Người đại diện cũng lưu ý rằng trong sự kiện, 911 đã được gọi ngay lập tức và một DJ đã đưa ra hai thông báo, hỏi xem có ai có EpiPen không.

Cho tới ngày 09 Tháng Mười Hai, công chúng vẫn chưa biết món ăn mà Dominique được phục vụ trong thành phần món ăn có chứa những thứ gì khiến cho Dominique bị dị ứng, và triệu chứng mà cô mắc phải lúc đó biểu hiện như thế nào để mọi người có thể nhận biết mà có phản ứng kịp thời.

Dị ứng thực phẩm là cách cơ thể một người phản ứng với thức ăn mà người đó tiêu thụ, phản ứng có thể tích cực hoặc tiêu cực. Có người cơ thể phản ứng tiêu cực mạnh (tử vong tức thời,) vừa phải hoặc nhẹ. Nhưng những người khác cũng ăn cùng thứ thực phẩm đó mà vẫn sống mạnh khỏe và không bị bất cứ phản ứng gì.

Người Việt quả là một dân tộc "thần kỳ," tôi chưa bao giờ nghe/thấy có ai đó người gốc Việt bị dị ứng thực phẩm mà qua đời. Trong một bài viết cách đây 14 năm, tôi có kể cho quý độc giả Trẻ chuyện tôi ăn "con chàng hang" ở thập niên 80. Lúc đó người Việt sống ở quốc nội đói lắm, vớ được cái gì nghĩ ăn được là ăn, bất kể thực vật hay động vật. Em trai tôi nó đào dưới đất bắt được một thứ mà nó nói là "con chàng hang," nướng trên lửa than chín thơm phức rồi đưa cho tôi ăn. Tôi nhìn thấy "con chàng hang" nó vừa giống con bò cạp, vừa giống con tôm đất, màu sắc giống con tôm đất còn sống, ăn cũng giống thịt tôm nướng. May tôi không lăn đùng ra chết vì ngộ độc hay dị ứng vì "thực phẩm lạ." Tôi tra Google không thấy có tên "con chàng hang" nên tới nay tôi cũng không biết thật sự đó là con gì.

Tôi ở Việt Nam mấy chục năm chưa bao giờ biết có trường hợp nào bị dị ứng đậu phộng (lạc) thậm chí ở Việt Nam phải là nhà khá giả mới có đậu phộng mà ăn. Thời sinh viên, bạn tôi về quê lấy đậu phộng (nhà trồng) làm một lon Guigoz muối đậu phộng đem vô trường để dành ăn cơm, lâu lâu tôi được nó múc cho một muỗng cà phê muối đậu phộng, thiệt là quý vô cùng. Ở Mỹ, đậu phộng rang sẵn ngọt ngọt mặn mặn, nhai giòn tan rôm rốp trong miệng, bán một hộp 3 lbs giá 7 Mỹ kim mà người Mỹ chê ỏng chê eo, sợ "dị ứng đậu phộng." Tôi đi bác sĩ, văn phòng nào cũng hỏi tôi có bị "dị ứng đậu phộng" không? Quả là rất mắc cười, nhưng đó hoàn toàn là một câu hỏi nghiêm túc và bắt buộc bệnh nhân phải "khai báo."

Nói về ăn thực phẩm không rõ nguồn gốc và thành phần chế biến thì người Việt thuộc hàng "vô địch thiên hạ." Không nói đâu xa, ngay tại Little Sài Gòn (Quận Cam) này, tôi chưa thấy quán ăn, nhà hàng Việt nào công khai thành phần vật liệu chế biến món ăn, còn khách thì cứ "vô tư" ăn tới tới chẳng có ai hỏi thành phần vật liệu. Cách đây khoảng 4 - 5 tháng, thậm chí tôi còn bị một nhà hàng cơm Việt Nam "cho ăn" sủi cảo mà cục thịt nhân bên trong có mùi thum thủm (như thịt thúi) nhưng tôi vẫn chưa bị dị ứng.

Mỗi lần ở parking trước Phước Lộc Thọ (Asian Mall) tại thành phố Westminster có tổ chức chợ đêm ẩm thực thì phải nói là "Ngựa xe như nước, áo quần như nêm." Người Việt đi chợ đêm mua đồ ăn chen chúc nhau đông nghẹt, đứng xếp hàng dài dằng dặc chờ tới phiên mình được xỉa tiền ra mua "món ăn quê nhà" rồi bưng ra ngoài đứng ăn một cách vô cùng vui vẻ, mặt mày hoan hỉ, mà ít khi thấy khách mua nào đòi người bán đưa cho cái receipt. Cách bán đồ ăn ở chợ đêm không khác gì bán thức ăn đường phố dạo ở Việt Nam.

Tôi có thói quen đi ăn ở đâu cũng đòi receipt. Bạn tôi hỏi lấy receipt để làm gì? Tôi trả lời để khi nào bị ngộ độc thực phẩm thì còn có thứ để mà kiện, "Nắm dao đằng cán," ai nắm đằng lưỡi.

Có lần tôi được đứa bạn mua cho ly nước mía "Trung Đông" ép tại chỗ bán trong khu chợ đêm Phước Lộc Thọ. Nhìn qua cửa sổ xe nước mía (bự như cái phòng) thấy anh chàng bán nước mía đang nhe răng cười có "râu hùm hàm én" đúng kiểu Trung Đông. Ly nước mía bự, bán rẻ hơn nước mía Việt, nhưng không hiểu họ bỏ thêm thứ gì vô nước mía mà nước mía có vị cay tới mức tôi uống chỉ được một phần ba ly rồi bỏ, không tài nào uống thêm được dù tôi "tiếc của đời." Giả sử như sau đó tôi bị dị ứng vì "nước mía lạ" thì cũng không biết làm sao bắt đền người bán.

Người Việt ít khi bị dị ứng nặng tới mức mất mạng, có lẽ nhờ sanh trưởng ở nơi "chỉ cần có ăn là sống" nên không dễ gì bị quật ngã. Tuy nhiên, người Việt sống ở Mỹ quen rồi nên "Nhà giàu đứt tay bằng ăn mày đổ ruột," thận trọng thêm một chút vẫn tốt hơn.

TPT
Image
0